Sudan’da Tarımsal Yatırıma Uygun Doğal Kaynakların Merkezi :
Sudan, Afrika kıtasının kalbinde yer alması nedeniyle seçkin coğrafi konumuyla öne çıkıyor ve bu da onu komşu ülkelerle mal ve hizmet alışverişi için önemli bir geçiş noktası ve merkez haline getiriyor. Aynı zamanda çok büyük doğal imkan ve kaynaklara da sahip. Geniş ekilebilir araziler ve yağmurdan, nehirlerden, yüzey ve yeraltı sularından elde edilen bol su kaynaklarının yanı sıra, doğal meralara bağlı büyük bir hayvansal zenginliğinin varlığı ve muazzam maden zenginliğinin yanı sıra ormanların varlığı ile de karakterize edilir.
Doğal kaynakların Bileşenleri:
İklim ve arazi
Sudan’ın arazisi, özellikle ülkenin kuzey kesiminde genellikle düz ovalar ve çöllerden oluşurken, el-savan ovaları orta ve güney Sudan’da uzanırken, dağlık yaylalara gelince, bunlar en çok birkaç bölgeye dağılmış sınırlı bir alanı kaplar. Bunlardan önemlileri Güney Kordofan’daki Nuba Dağları, Batı Sudan’daki Darfur bölgesindeki Jebel Marra ve Sudan’ın doğusunda Kızıldeniz Dağları’dır , Kuzey Sudan’da ise çöl iklimi hakimdir. Batı ve Güney Sudan’da fakir ve zengin el- savan iklimi hakimdir. Mart’tan Temmuz’a kadar olan dönem de ise sıcaklıkların 27 ila 42 santigrat derece arasında değişmesi nedeniyle yüksek sıcaklıklarla karekterize edilirken, Temmuz’dan Ekim’e kadar olan dönemde sıcaklıklar yağışlarla aynı zamana denk gelir , Kış ayları olan (Kasım – Şubat)tta ise sıcaklıklar 16 derece ile 28 santigrat derece arasında değişmektedir.
Alan ve Arazi kullanımları:
Sudan’daki toplam ekilebilir alan yaklaşık 73,5 milyon hektar olup, Sudan’ın toplam coğrafi alanının yaklaşık %39,14’üne eşdeğerde dir , Bunun yaklaşık 28,703 milyon hektarı (%15,3) çeşitli mahsuller le ekilidir ve yaklaşık 44,796 milyon hektarı (%23,9) ekilebilir ancak bağımsız değildir. Orman alanı yaklaşık 18 milyon hektar (%9,58) oluşturmakta Ayrıca meralar alanı da yaklaşık 48.198 milyon hektar (25.66)oluşturur.
Hayvancılık:
2016 tahminlerine göre, Sudan’daki hayvancılığın Sudan’ın çeşitli eyaletlerine yayılmış yaklaşık 108 milyon baş olduğu tahmin ediliyor. Bunların 31 milyonu Büyük Baş ( inek) 41 milyonu Küçük Baş (koyun)
31 milyonu keçi ve 4,8 milyonu devedir. Sudan’daki doğal meraların alanı yaklaşık 48 milyon hektardır ve bu da Sudan’ın coğrafi alanının yaklaşık %25’ini temsil etmektedir.
Su kaynakları:
Sudan, su kaynaklarının bolluğu ve çeşitliliği ile öne çıkıyor. Bu kaynaklar yağmur suyu, yüzey suyu ve yeraltı suları dır.
Yağmur:
Sudan’da sonbahar mevsiminde (Temmuz – Ekim) yağmur yağar ve yağmur miktarı Sudan’ın farklı bölgeleri arasında değişiklik gösterir; öyleki Sudan’ın kuzeyindeki çöl bölgelerinde yağmur neredeyse hiç yoktur. Yarı çöl bölgesinde yağış miktarı yıllık 300-65 mm arasında değişmektedir.el- Savan ikliminin hüküm sürdüğü orta ve güney Sudan’da yaz mevsimi olan Haziran – Ekim aylarında yağış miktarı 300-800 mm arasında değişmektedir. Ayrıca Kızıldeniz kıyılarına kış aylarında (Kasım – Şubat) ta yağmur yağar.
Nehirler ve Ana Nil:
Nil Nehri, Sudan’ın ana simge yapılarından biri olarak kabul edilir ve en önemli su kaynaklarını temsil eder. Nil Nehrinin , Ana kolları olan Mavi Nil ve Beyaz Nil’den oluşur. Mavi Nil ve kolları Etiyopya’daki Tana Gölü’nden doğar. Beyaz Nil ise Victoria Gölü’nden doğar ve Güney Sudan eyaleti ile Uganda eyaletinin sınırlarını geçtikten sonra Sudan’a geçer. Mavi Nil ve Beyaz Nil Hartum’da buluşur vekuzeyde
Mısır Cumhuriyeti’ne kadar Nil Nehri’ni oluşturmakiçin uzanır , Bu iki kaynağın yanı sıra pek çok kol ve dere akar, bunlardan en önemlisi Sudan’ın kuzeyindeki Atbara Nehri’dir. Sudan’ın Mısır ile kuzey sınırındaki Nil Ana nehrinin toplam yıllık ortalama geliri yaklaşık 84 milyar metreküptür. Sudan ile Mısır arasında 1959 yılında imzalanan Nil Suyu Anlaşması’na göre Sudan’ın Nil Nehri suyundan aldığı pay yaklaşık 18,5 milyar metreküp, Mısır’ın payı ise 55,5 milyar metreküptür.
Nil nehri dışı yüzey suyu:
Sudan’daki Nil dışı yüzey suyu kaynakları, Ana Nil Nehri’ne veya onun kollarına akmayıp ,sonbaharda mevsimsel olarak akar. Bunlardan en önemlileri, Sudan’ın doğusundaki Gash ve Baraka nehirleridir. Her biri için yıllık gelir oranı 600 milyon metreküp olan Sudan’da ayrıca yıllık geliri 6,3 milyar metreküp olan yaklaşık 400 adet mevsimlik vadi bulunuyor.
Sudan’daki barajlar ve su depoları:
Yıl boyunca suyun Tarım, Elektrik, İçme ve ,Diğer amaçlarla kullanılması ,rezerve edilmesi, depolanması ve düzenlenmesi için çok sayıda baraj ve rezervuar bulunmaktadır. Bunlardan en önemlileri Roseires, Sennar ve Khashm Al-Girba rezervuarlarıdır ve her birinin depolama kapasitesi başta Tarım olmak üzere çeşitli kullanımlara yönelik 3.4, 3.0 ve 1.3 Sırasıyla bir milyar metreküptür, Ayrıca yakın zamanda Merowe Barajı Nil Nehri’nin ana kıyısında inşa edildi ve en önemli amaçlarından biride çeşitli kullanımlar yanı sıra en önemlisi Tarım sulamalarında Elektiriğin sağlanması idi.
Yer Altı Suları :
Nubya Havzası, Hartum’un kuzeyinde yer alması ve Mısır Arap Cumhuriyeti’ne kadar uzanması nedeniyle Sudan’ın en önemli yeraltı suyu kaynağını temsil ediyor. Aynı zamanda kuzeybatıdan Libya ve Çad sınırlarına kadar uzanıyor. Nubian Havzası’nın toplam alanının yaklaşık 2,2 milyon kilometrekare olduğu tahmin ediliyor ve Nubian Havzası’ndaki su miktarının yaklaşık 373 bin kilometreküp olduğu tahmin ediliyor ve ayrıca merkezi Umm Rawaba zincirinin jeolojik oluşumları da var. Ülke yüzölçümünün %20,5’ini kaplayan Batı Sudan’da yeraltındaki suların mevcut miktarın yaklaşık 9 milyar metreküp olduğu tahmin ediliyor. Bunun 1.300 milyon metreküpü şu anda sulu tarımda kullanılıyor ve bu oluşumların yıllık ortalama beslenmesi yağmur suyundan sağlanıyor. yaklaşık 4,9 milyar metreküp olduğu tahmin edilmektedir.