Rapor – Hind Al-Amin : Khartoum 5-15-2019 (SUNA) -el Hişap ağacının ekonomik önemi, sanki birbirini tamamlıyormuşçasına çevresel değerinden ayrılamaz ve faydaları arasında nakit kazancının aracılığıyla bitki örtüsünün onarılması ve yoksulluğun yükünü azaltmak da yer alıyor.
Ve toprağın gübrelenmesi ,Aynı zamanda yeşil alanın arttırılması, karbondioksit emisyonlarının azaltılması ve çevre dengesinin yeniden sağlanması için de çalışır.
Sudan el Hişap ağacı grubunun Afrika’da bulunan en önemli türlerinden biri olarak kabul edilir.
Ve Sudan el Hişap ağacının (arap sakızı) dünyadaki en büyük üretim kaynağı sayılır ve küresel sakız üretiminin %80’ini aşan yüksek verimliliğe sahipti 1950’li yıllardan 1990’lı yıllara kadarki dönemde, Halbuki günlük üretimi küresel üretimin %50’sini geçmemektedir ve Sudan hala bu ürünün en büyük kaynağıdır ve yüzbinlerce Sudanlı ana gelir kaynağı olarak sakıza bağımlıdır.
El Hişap ağacı veya Acacia Senegal, boyu 8 metreye kadar ulaşan küçük bir çalıdır. Ağaç, Sahel ve Sahra el kübra bölgesinde de bulunur. Moritanya ve Senegal de dahil olmak üzere Güney Afrika’nın Acacia Senegal isminin nedeni belki de coğrafi görünümünden kaynaklanmaktadır.el Hişap ağacı, Sudan’ın merkezinde, az yağış alan el-savan ormanlarında ve iki Ana Bölgede Bulunmakta.
Kuzey Kordofan ve Darfur ormanlarında yıllık yağış miktarının 280 mm olduğu kumluk arazi alanı.
çatlaklı siyah killi toprak ta Gedaref, Mavi Nil ve Yukarı bölgelerde yıllık yağış miktarının yılda 500 mm veya daha fazlasını alıyor .
Kordofan, Darfur, Beyaz Nil, Mavi Nil ve Kassala eyaletlerinde de 124,35 dönüm alanda el hişap ormanları dikildi.
El-Hişap ağacının ürünü, glikoprotein ve çoklu şekerlerin bir karışımı olan ve arabinoz ve riboz şekerlerinin kaynağı olan Sudan sakızıdır.
Sudan’da bir hükümet kararı da, yağmurla beslenen her tarım projesinin yaklaşık %10’unun arap zamkı üreten ormanların yetiştirilmesine tahsis edilmesini sağladı ve ülkedeki yağmurla beslenen tarım alanının 50 milyon dönüm olduğu tahmin ediliyor. Bu alana göre orman ekimi için hedeflenen alanın 5 milyon dönüm olduğu tahmin ediliyor. Kararın uygulanması için hazırlanan Bu plan 4 yıl sürüyor ve bu alanın ekimi Çöl heyelanı ile mücadele etmeye ve ülkenin bitki örtüsünü korumaya yönelikte biradımdır.
Sudan’daki arap sakızı kuşağı, Eritre ve Etiyopya eyaletleriyle olan doğu sınırlarımızdan, Çad ve Orta Afrika eyaletleriyle olan batı sınırlarımıza kadar on iki eyalete uzanıyor. Bu kuşakta 14 milyondan fazla nüfus yaşıyor ve beş milyonu Arap sakızı ile ilgili Aktivitelerinde çalışıyor.
Arap sakızı kuşağı inşa projesi, Sudan’daki en önemli sürdürülebilir kalkınma projelerinden biri olarak kabul ediliyor ve yoksulluğun yükünün azaltılmasına, bitki örtüsünün onarılmasına, çevresel dengeye ve toprağın gübrelenmesine katkıda bulunuyor.
Projenin başlangıç noktası Kuzey Kordofan Eyaleti olup, devam eden kapsamlı sosyal güvenlik programının projelerinden biri olarak değerlendirilmektedir.
Kuzey Kordofan eyaletinde uygulanması ve eyaletin Sudan’ın geri kalan eyaletlerine yayılması için bir model olarak görülmesi ve Kuzey Kordofan’ın tercihli bir avantaja sahip olması ile de
Shikan ve Um Dem Haj Ahmed bölgeleri, 2016 yılında federal hükümetten “40” milyon cinehi aşan bir maliyetle 420.000 el-hişap ağacı dikmek üzere seçildi; Al-Rahad ve Umm Rawaba bölgeleri ise 2017 yılı için de onlara katıldı.
Proje, çeşitli ve eksiksiz aşamalarda Shikan ve Um Dem Haj Ahmed bölgelerin den başlayarak, ikinci aşamada Al-Rahad ve Umm Rawaba bölgelerini ve ardından Batı Bara’yı da içerecek şekilde 10 milyon el-hişap fidanları dikmeyi hedefliyor.
Kuzey Kordofan eyaleti, Arap sakızı zamkı kuşağının alanı 12 milyon dönüm olduğu tahmin edildiğinden, Hükümet Arap zamkı kuşağının yeniden inşası için bir strateji geliştiriyor öyle ki 2016 yılında başlanan Bu kemerin toplam alanının 7 milyon dönümünün yeniden inşa edilmesinin ve 2018 sezonunun ortalama üretiminin 34 bin ton Arap sakızı mahsulüne ulaşmasını hedefliyor.
Hükümetin Arap sakızı kuşağını geliştirme ve yeniden inşa etme stratejisi, Doğu Darfur eyaletine kadar uzanıyor öyleki Bu Alan Arap sakızı kuşağının sınır şeridinde yer alıyor. Eyalet, iki tür el-hişap ve Akasya ağacıyla büyük miktarda Arap sakızı üretiyor. Eyalet üretim açısından ikinci sırada yer almakta olup eyaletteki ekili alan (141.775) dönüme ulaşmaktadır. Al Salam, Al Jabalain ve Tandelti yörelerinde yer almaktadır. Arap sakızı üreticilerine Ayrılmış ormanları ve bahçeleri içindeki Ulusal Ormancılık Kurumu Bağlıdır.
Beyaz Nil Devlet Ormanları Direktörü SUNA’ya yaptığı açıklamada, Dünya Bankası tarafından finanse edilen Arap zamkı yerelleştirmesi ve üretimi projesine 2018 yılında gerçekleştirilen müdahalenin, ormanların organizasyonunda niteliksel bir değişime yol açtığını söyledi. Tandelti bölgesindeki üreticiler Arap sakızı üretim Derneği şeklinde 44 arap sakızı üreten kuruluşa ulaştı. Arap sakızı yerelleştirme projesinin üreticilere döner para sağlaması ve üretim ortalamanın artmasına katkıda bulunan bazı mekanizmalara sahip olması nedeniyle yararlanıcılar 3.700 kişiye ulaştı.Bu da üretimin Artmasına yol Açtı Ve Yerel pazarlarda küçük ölçekte pazarlanan ürün miktarı yıllık 1.200 ton olduğu tahmin ediliyor.
El -Hişap ağacının dikilmesi sürecinin uygulanmasına, %100 tam başarı sağlanmaması bazı engeller ve olumsuzlukların eşlik etmesi dir ,Bunlar halkın dikim işlemine zayıf ve tepkisiz kalması ve etkileşimi, yeterli araçların bulunmaması ile temsil ediliyor. Teknisyenlerin taşınması ve tarla içerisinde fidan dağıtımının yapılmasının zor olması, nakil sonucu fidanlarda büyük miktarlarda telef görülmesi ve Uygulayıcı teknisyen ve planlamacı sayısının az olması. Projeyi uygulayan ekipler için konforlu barınma imkanının olmaması.